Αναλυτικά η τοποθέτηση του προέδρου της ΠΑΣΕΓΕΣ
1. Αγροτικοί Συνεταιρισμοί
Έχουμε ήδη κοινοποιήσει τη διαφωνία μας στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Πρόκειται για το πλέον ατελές και αδόκιμο νομοσχέδιο που έχει ποτέ κατατεθεί στη Βουλή, από τότε που ιδρύθηκαν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, εξαιτίας των αντισυνταγματικών και των αντιδημοκρατικών διατάξεων που περιέχει, ερχόμενο σε κραυγαλέα αντίθεση με τις διεθνείς συνεταιριστικές αρχές. Επειδή το νομοσχέδιο αυτό κινείται στα όρια της νομιμότητας, είναι βέβαιο ότι αν ψηφιστεί δεν θα είναι εφικτή. Αυτό το νομοσχέδιο εφόσον ψηφιστεί ούτε εκκρεμότητες θα ρυθμίσει, ούτε τους αγροτικούς συνεταιρισμούς θα μεταρρυθμίσει. Το σίγουρο είναι ότι θα απορυθμίσει τις καλές Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, με κίνδυνο να τις κλείσει.
Προτείνεται να μην ψηφιστεί το νομοσχέδιο αυτό και να συνταχθεί ένας νόμος πλαίσιο για όλους τους συνεταιρισμούς, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε αντιγράφοντας το νόμο 602/1914, είτε αντιγράφοντας το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συνεταιρισμού.
2. Αποτίμηση της αγροτικής οικονομίας
Επισημαίνεται ότι το αγροτικό εισόδημα στη χώρα μας, κατά την πενταετία 2006-2010 μειώθηκε συνολικά κατά 13,5 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ στο ίδιο διάστημα στην Ε.Ε.-27 αυξήθηκε κατά 11%. Ήδη, στο πρώτο εξάμηνο του 2011 διαμορφώνεται ένας ιδιαίτερα υψηλός αρνητικός δείκτης εισοδήματος (-7,8%). Η αγροτική παραγωγή στα σημαντικότερα προϊόντα που παρακολουθεί η ΠΑΣΕΓΕΣ καταγράφει, συνολικά, πτωτική τάση (-4,4%).
Στο επίπεδο της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του τομέα συνεχίζεται ο περιορισμός της ρευστότητας των τραπεζών, η οποία σε ετήσια βάση (Μάϊος’10-Μάϊος’11) καταγράφει πτώση της τάξεως του 48% περίπου, ενώ αυξήθηκαν υπέρμετρα και τα επιτόκια δανεισμού, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους.
Στο επίπεδο των επενδύσεων σημειώνεται ότι ο πρωτογενής τομέας συμμετέχει με ένα πολύ μικρό ποσοστό (4%) στο σύνολο των εγκεκριμένων επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του αγροτικού τομέα έχουν εξαιρεθεί από τα μέτρα και τις δράσεις του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητας και Επιχειρηματικότητας (ΕΠΑΝ ΙΙ) του ΕΣΠΑ 2007-2013 (παράδειγμα το πρόγραμμα “Εξωστρέφεια-Ανταγωνιστικότητα”, το πρόγραμμα για την “Πράσινη ανάπτυξη” κ.α.).
Από την άλλη πλευρά, καθυστερεί η αξιολόγηση, η ένταξη και η υλοποίηση επενδύσεων, τόσο στον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (σχέδια βελτίωσης), όσο και στην μεταποίηση αγροτικών προϊόντων. Τονίζεται ότι η απορρόφηση των πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 στα σχέδια βελτίωσης (μέτρο 121) ανέρχεται σήμερα στο 11,4% της δημόσιας δαπάνης, αφορώντας αποκλειστικά πληρωμές από ανειλημμένες υποχρεώσεις της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου, ενώ στο μέτρο της μεταποίησης και εμπορίου αγροτικών προϊόντων (μέτρο 123Α) η απορρόφηση παραμένει μηδενική.
Το αμέσως επόμενο διάστημα, εντός του Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους, η ηγεσία της χώρας θα κληθεί να τοποθετηθεί στα πρώτα κείμενα προσανατολισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως προς την ΚΑΠ που θα εφαρμοστεί μετά το 2013. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ασκηθούν δημοσιονομικές πιέσεις στις δαπάνες της ΚΑΠ, χωρίς να αποκλείεται η περαιτέρω μείωσή τους, ενώ διατυπώνονται σενάρια για την ανακατανομή της στήριξης μεταξύ των κρατών-μελών που αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τις άμεσες ενισχύσεις που εισρέουν στη χώρα μας. Ήδη, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (29.6.2011) στο πλαίσιο της συζήτησης των δημοσιονομικών προοπτικών της Ε.Ε. για την περίοδο 2014-2020 περιέχονται προτάσεις που οδηγούν σε πραγματική μείωση των δαπανών της ΚΑΠ στην Ε.Ε.-27, της τάξεως του 3,2% που σε απόλυτο μέγεθος αντιστοιχεί σε απώλεια 7 δισεκ. ευρώ περίπου. Οποιοδήποτε μοντέλο και να επιλεγεί ως προς το μέλλον της ΚΑΠ, η θέση μας είναι σαφής. Η στήριξη πρέπει να κατευθύνεται σε όσους πραγματικά παράγουν αγροτικά προϊόντα.
Τέλος θα πρέπει να παραμείνουν ακέραια τα εθνικά εργαλεία στήριξης του κόστους των εισροών, όπως η επιστροφή ΦΠΑ, η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου και η βελτίωση του ύψους του αγροτικού τιμολογίου της ΔΕΗ, που δυστυχώς αυξήθηκε. Για όλα τα αναφερόμενα εργαλεία είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε πιθανή εκλογίκευσή τους, με βάση το μητρώο των αγροτών.
Ως θετικό στοιχείο ωστόσο σημειώνεται η αύξηση της απασχόλησης στον τομέα (6,4%) κατά την τριετία 2008-2010. Θετικά επίσης εξελίσσεται η αξία των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων κατά την περίοδο της ύφεσης στην οικονομία, με άνοδό της τόσο κατά το 2009 (9,3%) όσο και κατά το 2010 (10,2%). Η αύξηση αυτή συνεχίζεται και κατά το 2011, με θετικό πρόσημο στο πρώτο 5μηνο (7,7%). Σύμφωνα εξάλλου με πρόσφατη έρευνα του ΚΕΠΕ, ο πρωτογενής τομέας, κατά τη διάρκεια της ύφεσης αποτέλεσε το μόνο σχεδόν τομέα, μεταξύ όλων των κλάδων της οικονομίας, στον οποίο καταγράφεται αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, με όρους ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας σε σταθερές τιμές, τόσο κατά το 2009 (10,95%) όσο και κατά το 2010 (13,52%).
3. Προτάσεις
Πολιτική νερού
Είναι απόλυτα αναγκαίο να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα των επενδύσεων για την εξοικονόμηση αρδευτικού νερού και την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων. Η πρότασή μας για την εφαρμογή ενός ενιαίου μοντέλου διαχείρισης των υδατικών πόρων, που αντιμετωπίζεται με την εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης και έχει υποβληθεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα στα αρμόδια Υπουργεία Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, οφείλεται να αξιοποιηθεί.
Πολιτική γης
Δεν έχει μέχρι σήμερα αναπτυχθεί στοχευμένη πολιτική γης έτσι ώστε να αρθούν όλα τα εμπόδια, οι στρεβλώσεις και οι αγκυλώσεις, όχι μόνο για την άσκηση της αγροτικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως για την απρόσκοπτη υλοποίηση των επενδύσεων.
Η οργάνωση και η ανάπτυξη του αγροτικού τομέα απαιτεί πολιτικές που στοχεύουν στη διατήρηση της αγροτικής γης και στη χωροθέτησή της με την καθιέρωση των χρήσεων γης, και την προστασία της ώστε να σταματήσει ο έντονος και συχνά αλόγιστος ανταγωνισμός από τις άλλες χρήσεις γης (τουρισμός, βιομηχανία, οικιστική αξιοποίηση, αλλά και να ληφθούν μέτρα – ένα μικρό τέλος στις εγκαταλειμμένες γεωργικές γαίες). Στο πλαίσιο αυτό, αποκτά προτεραιότητα η δημιουργία ενός Εθνικού Αγροτικού Κτηματολογίου με στόχο την κατοχύρωση της ιδιοκτησίας των εκτάσεων που έχουν, εδώ και πολλά χρόνια, παραχωρηθεί στους αγρότες και καλλιεργούνται. Η βάση δεδομένων των καλλιεργούμενων εκτάσεων που έχει αναπτυχθεί στο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των ενισχύσεων, μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για τη δημιουργία του αγροτικού κτηματολογίου.
Κτηνοτροφία
Οι συνέπειες της ανόδου του κόστους των εισροών στην κτηνοτροφία (ζωοτροφές) το τελευταίο διάστημα έθεσε – και συνεχίζει να θέτει σε κρίση τον κλάδο. Από την άλλη πλευρά οι εισαγωγές κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων πλησιάζουν αθροιστικά στο ύψος των 2 δις ευρώ περίπου, καλύπτοντας σταθερά το 30% των εισαγωγών του αγροτικού τομέα, αποτελώντας τη βασική αιτία δημιουργίας ελλείμματος στο εμπορικό αγροτικό ισοζύγιο. Είναι σαφές ότι απαιτείται η διαμόρφωση πολιτικής για την κτηνοτροφία, για τη στήριξη και την ανάπτυξή της.
Δασοπονία
Κρίνεται αναγκαία η ανάπτυξης της δασοπονίας και κυρίως η καλλιέργεια των δασών για τον καθαρισμό τους. Η αναγκαιότητα αυτή οφείλεται να συνδυαστεί με την προστασία και τη φύλαξη των δασικών εκτάσεων της χώρας, αξιοποιώντας το παραγωγικό δυναμικό του πληθυσμού των ορεινών περιοχών της χώρας, παραχωρώντας τη χρήση των δασών στους αγροτικούς δασικούς συνεταιρισμούς.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Κρίνεται αναγκαίο να γίνει κατανοητή και αποδεκτή από τα συναρμόδια Υπουργεία η ανάγκη δημιουργίας συμπληρωματικού εισοδήματος στις αγροτικές περιοχές για την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από τους αγρότες, όχι πλέον μεμονωμένα, αλλά με συλλογικά σχήματα (συνεταιρισμοί) που εγγυώνται την επίτευξη οικονομίας κλίμακας. Κρίνεται επίσης απαραίτητη η στήριξη επενδύσεων με συλλογικά σχήματα για την αξιοποίηση γεωργικής βιομάζας από υπολείμματα φυτικής και ζωικής παραγωγής, για την παραγωγή πράσινης ενέργειας, με προτεραιότητα στις περιβαλλοντικά υποβαθμισμένες περιοχές.
Προβολή και προώθηση αγροτικών προϊόντων
Αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική προτεραιότητα ο εκ νέου σχεδιασμός των μέτρων, αλλά και η ενίσχυση των πόρων για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων στη διεθνή, την ευρωπαϊκή και την εγχώρια αγορά. Η βάση της πολιτικής για την προώθηση θα πρέπει να αναφέρεται στα σημαντικά αγροτικά προϊόντα (ελαιόλαδο, φέτα, μέλι, ελιές, κρασί, οπωροκηπευτικά, ιχθυοκαλλιέργειες κα) και αν είναι δυνατό να συνδυάζεται με το τουριστικό μας προϊόν.
Έλεγχος και εποπτεία της αγοράς
Καμία από τις προτάσεις μας για την αντιμετώπιση της παντελούς έλλειψης κανόνων λειτουργίας στην αγορά, της αδιαφάνειας των συναλλαγών και της κερδοσκοπίας δεν έχει μέχρι σήμερα ληφθεί υπόψη. Το ζήτημα έχει αφεθεί στη λογική των άτυπων συμφωνιών κυρίων. Η υιοθέτηση ενός καθολικού συστήματος ιχνηλασιμότητας των αγροτικών-διατροφικών προϊόντων, που αποτελεί ζήτημα μέγιστης προτεραιότητας και έχει επανειλημμένα τεθεί, ώστε οι αγρότες και οι επιχειρήσεις τους να προστατεύονται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο σχεδιασμού. Δεν έχει, επίσης, υιοθετηθεί η καθιέρωση ενός και μοναδικού τιμολογίου από τις αλυσίδες λιανικής πώλησης, στο οποίο πρέπει να ενσωματώνεται η αρχική τιμή και οι εκπτώσεις, ούτε, βέβαια, έχει αντιμετωπιστεί η καθυστέρηση των πληρωμών των προμηθευτών από τις μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης τροφίμων, κατά παράβαση της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας και του υφιστάμενου εθνικού πλαισίου. Οι προμηθευτές, οι αγρότες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις τους, παραμένουν κυριολεκτικά έρμαια του ασκούμενου οικονομικού εκβιασμού, της νόθευσης του ανταγωνισμού, των συνεπειών της οικονομικής κρίσης και της πολύμηνης καθυστέρησης των πληρωμών. Παράλληλα διατηρείται και μεγεθύνεται το καθεστώς της “ελληνοποίησης” των προϊόντων, που υπονομεύει την εγχώρια παραγωγή.
Έχει εξάλλου εκφραστεί η διαφωνία μας για τη μεταφορά του ΕΦΕΤ από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μια και οι αρμοδιότητες του φορέα αυτού οφείλεται να συνδεθούν, όχι απλά με τον έλεγχο της υγιεινής και της ασφάλειας των τροφίμων, αλλά κυρίως με τον έλεγχο της ελληνοποίησης των αγροτικών προϊόντων, αλλά και με τη νοθεία στα τρόφιμα, σε όλα τα στάδια, από την πρωτογενή αγροτική παραγωγή μέχρι το τελικό προϊόν.
Έχουμε επίσης εκφράσει τη διαφωνία μας για τη συγχώνευση του ΕΛΟΓΑΚ γιατί ο οργανισμός αυτός είναι αυτοχρηματοδοτούμενος, λειτουργώντας αποκλειστικά με τις εισφορές των επαγγελματιών παραγωγών του γάλακτος και του κρέατος, χωρίς να επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό οργανισμό του οποίου η παρέμβαση στην αγορά αφορά στην προστασία από την ελληνοποίηση, με τον έλεγχο της προέλευσης της πρώτης ύλης (ισοζύγια) σε κρίσιμα προϊόντα της εγχωρίας κτηνοτροφίας.
Αναπτυξιακά εργαλεία
Απαιτείται η ριζική αλλαγή στη δομή και τη λειτουργία του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013, έτσι ώστε να αξιοποιηθούν άμεσα οι πόροι που διαθέτει, κυρίως για την στήριξη των επενδύσεων στην πρωτογενή αγροτική παραγωγή.
Κρίνεται επίσης απόλυτα αναγκαία η αξιοποίηση όλων των διατιθέμενων χρηματοδοτικών εργαλείων των συναρμόδιων υπουργείων για τη στήριξη και την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας στο πλαίσιο των προτάσεων που επισημάνθηκαν.
ΠΗΓΗ: ΠΑΣΕΓΕΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου