Ολόκληρη η ομιλία του κ. Κοντού
Μελέτησα με μεγάλη προσοχή το προτεινόμενο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχέδιο νόμου, που αφορά το «Θεσμικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τις συλλογικές οργανώσεις και την επιχειρηματικότητα του αγροτικού κόσμου -Οργάνωση της εποπτείας του κράτους».
Με βάση την εμπειρία μου, σε πολιτικό κι επαγγελματικό επίπεδο, είμαι πεπεισμένος ότι το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα απέχει πολύ από το να εκσυγχρονίσει το συνεταιριστικό Κίνημα και να το βοηθήσει να ανταποκριθεί με επιτυχία στον θεσμικό του ρόλο.
Πρώτα από όλα, εφόσον με πρωτοβουλία της κυβέρνησης ανοίγει αυτή τη συζήτηση θεωρώ ότι οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς για το κατά πόσο μας ενδιαφέρει πραγματικά να στηρίξουμε τους συνεταιρισμούς και να τους βοηθήσουμε να διατηρήσουν τον θεσμικό τους ρόλο σε μία υγιή βάση, έτσι ώστε να αποτελέσουν «όχημα» για την αγροτική ανάπτυξη της χώρας.
Αυτό επιδιώκει η σχετική συζήτηση ή έχει κύριο στόχο να μετατρέψει τους Συνεταιρισμούς ιδιωτικές επιχειρήσεις, με ότι άλλο αυτό συνεπάγεται για την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία;
Επί της ουσίας του νομοσχεδίου, λοιπόν, το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο χρειάζονται, ή όχι οι συνεταιρισμοί στην χώρα μας.
Εάν χρειάζονται, να απαντήσουμε γιατί αυτό συμβαίνει.
Κατά την άποψη μου, στον αγροτικό τομέα οι συνεταιρισμοί χρειάζονται για τους εξής βασικούς λόγους:
1.Διότι, παρά τις οικονομικές δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, σε πάρα πολλές περιπτώσεις παρεμβαίνουν θετικά στην διαμόρφωση των τιμών, τόσο για τα αγροτικά προϊόντα, όσο και για τα αγροτικά εφόδια.
2.Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί πως είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις, όπου αγρότες δεν πληρώθηκαν την αξία των προϊόντων τους από τους συνεταιρισμούς, ενώ πλείστες περιπτώσεις υπάρχουν όπου ιδιώτες έμποροι δεν ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους αγρότες.
3.Η διακίνηση των προϊόντων και των εφοδίων από τους συνεταιρισμούς γίνεται πάντοτε με την έκδοση των απαραίτητων φορολογικών εγγράφων, κάτι το οποίο σε αρκετές περιπτώσεις αποφεύγουν οι ιδιώτες έμποροι. Αυτό οδηγεί σε απώλεια εσόδων από το δημόσιο, πέρα από ότι δυσχεράνει ανταγωνιστικά την θέση των συνεταιρισμών.
4.Στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι συνεταιρισμοί παράγουν προϊόντα τηρώντας τους απαραίτητους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, διακινούν εφόδια που διαθέτουν τις άδειες που απαιτούνται από τις αρμόδιες αρχές και ωθούν τα μέλη και πελάτες τους να χρησιμοποιούν την ελάχιστη ποσότητα φυτοπροστατευτικών προϊόντων, βοηθώντας τους να ακολουθούν ορθές γεωργικές πρακτικές. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι ιδιώτες έμποροι, επιδιώκοντας προφανώς να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, κάνουν ακριβώς το αντίθετο.
5.Σε οποιαδήποτε καθυστέρηση ή αδυναμία εξόφλησης των οφειλών των αγροτών προς τους ιδιώτες εμπόρους, ακόμα και για λόγους αντικειμενικής αδυναμίας, αυτοί στρέφονται δικαστικά εναντίον τους. Οι συνεταιρισμοί εξαντλούν όλα τα περιθώρια για την είσπραξη των οφειλών των αγροτών, πριν προχωρήσουν σε μέτρα αναγκαστικού χαρακτήρα.
6.Οι συνεταιρισμοί διαμορφώνουν ξεκάθαρη αγροτική πολιτική και συμβουλεύουν την Πολιτεία στην λήψη ορθών μέτρων υπέρ των αγροτών.
Στις περιπτώσεις που η Πολιτεία έκανε αποδεκτές τις προτάσεις των θεσμικών οργάνων των αγροτών, τα αποτελέσματα ήταν θετικά για τον αγροτικό κόσμο της χώρας μας.
Έχω προσωπική εμπειρία από τις «μάχες» που έδωσα με επιτυχία στις Βρυξέλες για τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, έχοντας στο πλευρό μου σύμβουλο και συμπαραστάτη την ΠΑΣΕΓΕΣ και τα άλλα θεσμικά κλαδικά όργανα των αγροτών.
Με βάση, λοιπόν, τα ανωτέρω, αλλά εν τέλει και με βάση τις επιταγές του Συντάγματος το οποίο αναγνωρίζει την οικονομικοκοινωνική σημασία των συνεταιρισμών, αυτοί και απαραίτητοι είναι και αποτελεσματικά συμβάλουν στη στήριξη των αγροτών.
Το δεύτερο και σημαντικό ερώτημα που τίθεται είναι, λοιπόν, εάν το συζητούμενο Σχέδιο Νόμου κινείται στην σωστή κατεύθυνση της στήριξης, της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των συνεταιρισμών και της εξυγίανσης τους, ή εάν ακολουθεί μια αντίθετη πορεία, απαξίωσης και διάλυσής τους.
Για όποιον στοιχειωδώς έχει ασχοληθεί με το συνεταιριστικό αγροτικό κίνημα στην χώρα μας, το οποίο επί εκατό και πλέον χρόνια προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στους έλληνες αγρότες, παρά τις άγριες παρεμβάσεις που δέχτηκε από τον κρατισμό και τον κομματισμό στην χώρα μας, η απάντηση είναι αυτονόητη.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Το σχέδιο νόμου κυριολεκτικά διαλύει το συνεταιριστικό οικοδόμημά της χώρας μας.
Διότι, δεν μπορεί να υφίσταται οποιαδήποτε μορφή συνεταιριστικής οργάνωσης χωρίς δίκτυο συνεταιρισμών.
Οι συνεταιρισμοί και στα πιο απομακρυσμένα χωριά της πατρίδας μας, ακόμα και εάν τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν μειωμένο ή ελάχιστο κύκλο εργασιών, παίζουν σημαντικό οικονομικοκοινωνικό και αγροτικό ρόλο.
Ωθούν τα μέλη τους απευθείας να συνεργάζονται με τις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, παρέχουν πληροφορίες στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, κυρίως στον ΕΛΓΑ για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγές, διευκολύνουν τους αγρότες στις πάσης φύσεως εμπορικές τους συναλλαγές και, φυσικά, δεν επιβαρύνουν οικονομικά ούτε τις ΕΑΣ, αλλά ούτε και το Ελληνικό Δημόσιο.
Επί της ουσίας, το Σχέδιο Νόμου που συζητούμε σήμερα οδηγεί σε αναγκαστική εκκαθάριση πάνω από το 90% των αγροτικών πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών στην χώρα μας και αυτό είναι πέρα από αντιδεοντολογικό και αντισυνταγματικό και αυτό θα το αναλύσω παρακάτω.
Είναι σημαντικό να καταλάβουν όλοι, όμως, πως στην πράξη με το Σχέδιο Νόμου που προωθείται είναι βέβαιο ότι θα συμβούν τα εξής:
1.Με την διάλυση του δικτύου της συντριπτικής πλειοψηφίας των πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών οι ΕΑΣ, που μετατρέπονται σε ΑΣ ή ΑΕΣ μετατρέπονται σε αδύναμες επιχειρήσεις.
Με το υψηλό λειτουργικό κόστος που διαθέτουν είναι αμφίβολο εάν μπορούν να ανταγωνισθούν τις ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου, που λειτουργούν με χαμηλό λειτουργικό κόστος και με την χρησιμοποίηση, σε πολλές περιπτώσεις, αθέμιτων πρακτικών που ανέφερα προηγουμένως.
Κατά συνέπεια, οι αποδυναμωμένοι συνεταιρισμοί ποιόν τελικά θα ευνοήσουν; Τις ισχυρές ιδιωτικές επιχειρήσεις, που δε θα συναντούν καμία αντίσταση στο μέλλον ή τον ανώνυμο και ανυπεράσπιστο πλέον έλληνα αγρότη;
2. Η μετατροπή των ΕΑΣ σε ΑΣ ή ΑΕΣ δημιουργεί σοβαρά οικονομικά προβλήματα σ αυτές, σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης και ανακόπτει την ομαλή τους πορεία, αφού:
*Οι πελάτες τους, οι προμηθευτές, οι πιστωτές, οι δανειοδοτούσες τράπεζες και οι πάσης φύσεως συναλλασσόμενοι με αυτές, ξεκίνησαν τη συνεργασία τους με άλλο νομικό πρόσωπο και με άλλο καλούνται να την συνεχίσουν.
Θα το κάνουν αυτό ή θα αποφασίσουν να το διακόψουν προκαλώντας ανυπολόγιστη ζημιά στις οργανώσεις;
*Πολλές ΕΑΣ έχουν υπαχθεί σε προγράμματα εθνικά, κοινοτικά και μέσω αυτών πραγματοποίησαν επενδύσεις.
Στις αποφάσεις ένταξης τους αναφέρεται ρητά ότι οποιαδήποτε αλλαγή στην σύνθεση του κεφαλαίου τους χρειάζεται ειδική έγκριση από την αρχή που ενέκρινε τα επενδυτικά σχέδια και ρητώς απαγορεύεται η μεταβίβαση η πώλησή τους σε άλλο νομικό πρόσωπο.
Όλες, λοιπόν, αυτές οι επενδύσεις βρίσκονται κυριολεκτικά στον αέρα.
Εάν, δε, βρίσκονται σε φάση εκταμίευσης των επιχορηγήσεων τους, οι μεγάλες καθυστερήσεις και οι μη εκταμιεύσεις θα τις οδηγήσουν σε ανυπέρβλητα οικονομικά προβλήματα τις οργανώσεις.
Κυρίως όμως, ποιος μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί εάν τα μέλη ανενεργών και ενεργών συνεταιρισμών αποφασίσουν να μην συγχωνευτούν με το νέο συνεταιρισμό, που προέρχεται από την μετατροπή της ΕΑΣ, ή να μην μετέχουν ως μέτοχοι στην ΑΕΣ που αποφασίζει να ιδρύσει η γενική συνέλευση της ΕΑΣ.
Τότε, οδηγείται με βάση τον νόμο η ΕΑΣ σε αναγκαστική εκκαθάριση, οπότε η εκούσια συγχώνευση μετατρέπεται σε αναγκαστική, με όλους τους κινδύνους για την περιουσία των ΕΑΣ που αυτό συνεπάγεται.
Όλα αυτά συνθέτουν μία κατάσταση, που ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί ότι δε συμβάλλουν στην αγροτική ανάπτυξη του Τόπου μας.
Πέραν αυτών, βέβαια, συντρέχουν λόγοι αντισυνταγματικότητας του εν λόγω Σχεδίου Νόμου, οι οποίοι πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.
Συνοπτικά αναφέρω τα εξής:
1.Το Σχέδιο Νόμου παραβιάζει το σχετικό άρθρο του συντάγματος που αναφέρει ότι ο συνεταιρισμός είναι έννοια οικονομική, είναι επιχείρηση και η ίδρυση του συνεταιρισμού αποτελεί εκδήλωση του θεμελιώδους δικαιώματος της οικονομικής ελευθερίας του ατόμου (άρθρο 5 παρ.1 του Συντάγματος)
2. Το θεσπιζόμενο από το άρθρο 3, ελάχιστο όριο του ποσού των 60.000 ευρώ του συνεταιριστικού κεφαλαίου των αγροτικών συνεταιρισμών του Σχεδίου Νόμου, αποτελεί ρύθμιση η οποία αντίκειται στην συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ελεύθερης συμμετοχής των πολιτών σε συνεταιρισμούς, σε αυτήν της οικονομικής ελευθερίας του ατόμου αλλά και σαν ρητή αναφορά του συντάγματος ότι οι συνεταιρισμοί αποτελούν προσιτή οδό για τα οικονομικά αδύναμα άτομα, αναφορά που τορπιλίζεται με τέτοιου είδους δεσμεύσεις.
3.Η θεσπιζομένη διαδικασία αναγκαστικής εκκαθάρισης που προωθείται, δημιουργεί εύλογες αμφιβολίες περί του ότι δεν αντίκειται στην συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοδιοίκηση των συνεταιρισμών, καθόσον συνιστά υπέρβαση της δυνατότητας του κράτους να ασκεί την προβλεπόμενη από το σύνταγμα εποπτεία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι και ο συνταγματολόγος καθηγητής κ. Νίκος Αλιβιζάτος σε πρόσφατη γνωμοδότηση του αναφέρει ότι η «αναγκαστική συγχώνευση είναι, με άλλα λόγια, συνταγματικά αθέμιτη» και σε άλλο σημείο της γνωμοδότησης ότι «έχει ιδιαίτερη σημασία η οικονομική θέση των οργανώσεων αυτών, στην οποία άλλωστε αναφέρονται και οι ισχύουσες ρυθμίσεις για την εκούσια συγχώνευση των αγροτικών συνεταιρισμών.
Και τούτο για δυο λόγους: αν μια υφιστάμενη οργάνωση είναι εύρωστη, δεν θα έχει συμφέρον να συγχωνευθεί με άλλη, η οποία λειτουργεί με προβλήματα. Το ίδιο και μια άλλη, με αξιόλογα πάγια στοιχεία, η συγχώνευση της οποίας με υπερχρεωμένη συνεταιριστική οργάνωση θα ισοδυναμούσε με απώλεια του ενεργητικού της.
Υπό το φως των ανωτέρω, πέρα από την προαναφερθείσα πιθανή παραβίαση της αρχής της αυτοδιοίκησης, η αναγκαστική τους συγχώνευση ενδέχεται να προσβάλει και τα περιουσιακά τους δικαιώματα , όπως αυτά προστατεύονται από το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Πέραν αυτών όμως είναι βέβαιο ότι και εάν ακόμη γίνουν συγχωνεύσεις ή μετατραπούν σε ΑΕΣ οι ΕΑΣ, τότε μετά από τρία χρόνια θα οδηγηθούν σε εκκαθάριση, αφού το σχέδιο νόμου δίνει την δυνατότητα σε μέλη ανενεργών συνεταιρισμών, ή συνεταιρισμών που δεν συγχωνεύθηκαν να απαιτήσουν από το νέο σχήμα την αξία των συνεταιριστικών τους μερίδων.
Αποτέλεσμα αυτού θα είναι σωρεία νομικών μέτρων κατά των νέων συνεταιριστικών σχημάτων, που θα τα οδηγήσουν στην οικονομική τους χρεοκοπία.
Κυρίες και Κύριοι,
Μετά από όλα αυτά μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι το νομοσχέδιο κινείται στην σωστή κατεύθυνση και ότι με την εφαρμογή του θα τονωθεί ο αγροτικός τομέας της χώρας μας;
Δυστυχώς, σε αυτό το Σχέδιο Νόμου, τα αναπτυξιακά κίνητρα για τις Συλλογικές Αγροτικές Οργανώσεις είναι ανύπαρκτα, σε αντίθεση με τα κίνητρα που παρείχαν οι σχετικοί νόμοι της προηγούμενης Κυβέρνησης, οι ρυθμίσεις για τις συγχωνεύσεις των ομάδων παραγωγών είναι καθαρά αντικοινοτικές, οι αναφορές και οι ρυθμίσεις για τα Δημοπρατήρια και τις Αγροδιατροφικές συμπράξεις είναι ανεφάρμοστες και, βέβαια, δεν λαμβάνεται καμία μέριμνα στο σχέδιο νόμου για τις τριτοβάθμιες κλαδικές οργανώσεις όπως η ΚΕΟΣΟΕ , η Κτηνοτροφική και άλλες , οι οποίες από αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία αφήνονται στην τύχη τους.
Μήπως τελικά και οι οργανώσεις αυτές, οι οποίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικών για τα προϊόντα που εκπροσωπούν, οδηγηθούν σε αναγκαστική εκκαθάριση;
Δέχομαι ότι δεν πρέπει ανενεργοί συνεταιρισμοί να διαμορφώνουν εκλογικά αποτελέσματα στις διαδικασίες για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης των ΕΑΣ και θεωρώ ότι ήταν παράλειψη μας ότι το θέμα αυτό δεν το ξεκαθαρίσαμε επί των ημερών της δικής μας κυβέρνησης.
Προτείνω, δε, από τους συνεταιρισμούς αυτούς, αντί να τους διαλύσουμε, να τους αφαιρεθεί το δικαίωμα να λαμβάνουν μέρος σε εκλογικές διαδικασίες σε οποιαδήποτε συνεταιριστικά όργανα, με τροπολογία στο νόμο 2810/2000.
Στη συνέχεια να συζητήσουμε για ουσιαστικά κίνητρα στην κατεύθυνση της οικονομικής ανάπτυξης των συνεταιρισμών.
Να αρχίσουμε από αυτά των Νόμων της προηγούμενης Κυβέρνησης και να προχωρήσουμε σε πρόσθετα χωρίς μεγάλη οικονομική επιβάρυνση, έτσι ώστε να μειώσουμε το λειτουργικό τους κόστος, να τονώσουμε την ανταγωνιστικότητα τους και να τους κάνουμε πιο εύρωστους έτσι ώστε να στηρίζουν περισσότερο τους αγρότες.
Παράλληλα να τους δώσουμε κίνητρα έτσι ώστε σε εθελοντική βάση να δημιουργηθούν κοινοπραξίες, ή άλλα μεγαλύτερα σχήματα συνεταιρισμών ή ομάδων παραγωγών, προκειμένου μέσα από την μεγέθυνση των οικονομικών τους μεγεθών και αυτών της παραγωγής που διακινούν να μειώσουν τα σταθερά τους έξοδα και να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση στις αγορές.
Κύριε Πρόεδρε,
Σε όλη μου την πολιτική πορεία κινήθηκα με υπευθυνότητα και πίστη στις αρχές και τις αξίες που πρεσβεύω.
Για μένα η συνεταιριστική ιδεολογία αποτελεί ιδεολογία ζωής και από αυτό ξεκινώντας κάνω σαφές ότι είμαι και θα είμαι κάθετα αντίθετος σε οποιοδήποτε μέτρο οδηγεί στην αποδόμηση του συνεταιριστικού οικοδομήματος.
Στο πλαίσιο αυτό σας γνωρίζω ότι είμαι κάθετα αντίθετος με τις ρυθμίσεις του Σχεδίου Νόμου που συζητούμε και ότι εάν μέχρι τη συζήτησή του στην Ολομέλεια της Βουλής δεν πραγματοποιηθούν ριζικές αλλαγές σε αυτό και ιδιαίτερα στα θέματα της αναγκαστικότητας, είμαι αποφασισμένος να το καταψηφίσω.
ΠΗΓΗ: ΠΑΣΕΓΕΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου